مقدمه :با توجه به اين که سپتيسمي نوزادي يک علت شايع مرگ و مير است . به منظور شناخت عامل بيماري بخش نوزادان استان فارس براي درمان بهتر نوزادان اين بررسي انجام شد.
روشها : در يک مطالعه گذشته نگر، پرونده 100 نوزادي که با اين تشخيص در سالهاي 74-70 در بخش مراقبت ويژه نوزادان بيمارستان نمازي شيراز بستري شده بودند، انتخاب و از نظر چرم ميکربي مورد مطالعه قرار گرفتند.
نتايج : از مجموع 100 پرونده اي که مورد بررسي قرار گفت، 32 مورد کشت خون مثبت و 53 مورد کشت خون منفي داشته اند و در 15 پرونده اطلاعات مشخصي در مورد کشت خون موجود نبود. عامل بيماري از کلبسيلا 3/23 درصد، آنتروباکتر 3/23 درصد ، اشرشياکلي 20 درصد، استافيلوکوک گرام منفي 7/6 درصد بوده است . 8/9 درصد اين نوزادان مبتلا به مننژيت و 4/25 درصد مبتلا به عفونت ادراري بوده اند.
بحث : شايع ترين جرم ميکروبي بخش نوزادان ميکربهاي گرام منفي مخصوصاً کلبسيلا و آنتروباکتر بود، استافيلوکوک در درجه دوم اهميت قرار دارد. ابتلاي نوزادان پسر، نوزادان نارس، نوزادان با وزن کم و نوزادان کمتر از يک هفته و نوزاداني که در بيمارستان متولد شده اند بيشتر بوده است.
مقدمه :با وجود آنتي بيوتيک هاي وسيع الطيف و تکنيکهاي پيشرفته نگهداري نوزادان بيمار، هنوز سپتيسمي نوزادي در ماه اول زندگي يک علت مرگ و مير است. بروز سپتيسمي نوزادان در 50 سال گذشته تغيير زيادي نداشته و با نسبت يک تا پنج در هر 1000 نوزاد زنده متولد شده است. ميزان درصد مرگ نوزادان در سپتيسمي اوليه از سالهاي 1930 کاهش يافته و به 40 درصد رسيده ولي نسبت مرگ نوزادان با وزن کم کاهش نداشته و ده مرتبه بيشتر از نوزادان با وزن معمولي است که علت آن کمبود ايمني است .
در يک مطالعه گذشته نگر که در بيمارستان DEL, N1n5 شهر پاناما انجام گرديد 577 نوزاد با کشت خون مثبت به علت سپتيسمي و يا مننژيت در سالهاي 1975 تا 1992 به مدت 18 سال بررسي گرديده اند. بروز سپتيسمي را 5/3 در هزار نوزاد زنده متولد شده گزارش نموده اند که از اين ها 58 درصد با وزن کم تولد شده اند (وزن زير 2500 گرم ) و 45 درصد نارس بوده اند.
ميکربهاي گرام منفي مخصوصاً کلبسيلا و اشرشياکلي 61 درصد موارد را شامل بوده در صورتي که ميکربهاي گرام مثبت مثل استافيلوکوک و بيماري هاي قارچي به ترتيب 37 و 2 درصد بوده است . در اواخر اين تحقيق از شيوع جرم هاي گرام منفي کاسته شده و برعکس استافيلوکوک و بيماريهاي قارچي بيشتر گزارش شده است و اخيراً مدارکي دال بر شيوع گروه B استرپتوکوک مشاهده گرديده است (مرگ و مير به نسبت 32 درصد) مرگ و مير در سپتيسمي اوليه بيشتر بوده است به نسبت 44 درصد در صورتي که در سپتيسمي ثانويه به نسبت 22 درصد بوده است.
مرگ و مير به علت استافيلوکوک هاي گرام منفي کمتر از ساير ارگانيسمها بوده است. به منظور شناخت جرم هاي ميکروبي استان هاي همجوار و مقايسه با جرم ميکربي بيمارستان دانشگاه يا امين اين بررسي انجام شد.
روشها : در اين تحقيق که يک مطالعه گذشته نگر مي باشد پرونده 100 نوزاد که با تشخيص سپتيسمي در بين سالهاي 70 تا 74 در بيمارستان نمازي شيراز مراجعه و بستري شده بودند مورد بررسي قرار گرفتند و برحسب پرسشنامه هايي که تنظيم شده بود مورد بررسي قرار گرفتند و برحسب پرسشنامه هايي که تنظيم شده بود اطلاعات مورد لزوم را که شامل جنس، سن داخل رحمي، سن موقع بستري ، وزن نوزاد، روش زايمان، محل زايمان، علائم کلينيکي نوزاد در موقع مراجعه، درجه حرارت نوزاد و همچنين کشت هاي خون، مايع نخاع و ادرار ثبت گرديد.
با اطلاعات به دست آمده ارگانيسم شايع مشخص و همچنين ارتباط فاکتورهاي فوق با کشت هاي مثبت مورد مطالعه قرارگرفت.
نتايج : از 100 پرونده اي که مورد مطالعه قرار گرفت 32 نوزاد (1/38 درصد) کشت خون مثبت و 53 نفر (9/61 درصد) کشت خون منفي داشته اند و در 15 پرونده اطلاعاتي مشخص در مورد کشت خون موجود نبود.
از اين 32 نوزادي که کشت خون مثبت داشته اند در 2 نوزاد نوع ارگانيسم مشخص نشده بود و از 30 نوزاد با کشت خون مثبت شايع ترين جرم کلبسيلا و انتروباکتر هر کدام 7 عدد (3/23 درصد) ، اشريشياکلي 6 مورد (2 درصد) ، استاف کواگولاز منفي 5 عدد (7/16 درصد ) استاف کواگولاز مثبت 3 عدد (10 درصد) و ساير ارگانيسمها 2 عدد (7/6 درصد ) بوده است.
به علت اهميت نوع جرم در زايمان هاي بيمارستاني و خارج از بيمارستان و نوزادان نارس و سر رس نتايج بررسي در (جدول 1) خلاصه شده است.
نشانه ها و علايم بيماري به ترتيب مشکلات تنفسي (57 درصد) بي اشتهايي(56 درصد)، ضعيف شدن رفلکس هاي عصبي (42 درصد) ، بي حالي (41 درصد) ، سيانوز (39 درصد) بوده است.
اين نوزادان از نظر درجه حرارت بدن در موقع مراجعه به دو دسته تقسيم گرديدند بيشتر آنها در گروه هيپوترميا بودند. اما بيشترين کشت مثبت در گروه هيپرترميا گزارش شده (اندازه گيري درجه حرارت بدن اين نوزادان رکتالي بوده است).
اين بررسي نشان داد که عفونت در پسر بچه ها بيش از دختر بچه ها (8/63 درصد به نسبت 2/36 درصد) در نوزادان نارس بيشتر از نوزادان سر رس (3/53 درصد به نسبت 7/46 درصد) در نوزادان کمتر از يک هفته بيش از نوزادان بيش از يک هفته (57 درصد به نسبت 43 درصد) ، در نوزادان با وزن کم بيش از نوزادان با وزن مناسب (5/60 به نسبت 5/39 درصد) در نوزاداني که در بيمارستان متولد شده اند بيش از آنهايي است که در منزل متولد شده اند (2/76 درصد به نسبت 8/23 درصد ) بوده است.
از اين 100 نوزاد 20 نفر به علت زردي بستري و تعويض خون داشته اند که 7 نفر کشت خون مثبت و 13 نفر کشت خون منفي داشته اند. اطلاعات در مورد پاره شدن کيسه آب بيش از 24 ساعت فقط در 12 پرونده ثبت شده بود که 8 نفر از آنها کشت خون منفي و 4 مورد کشت مثبت داشته اند و از اين چهار مورد کشت اشرشياکلي دو نفر ، کلبسيلا يک نفر و نامشخص يک مورد گزارش شده .
در 59 نفر کشت ادرار و 51 نفر کشت مايع نخاع انجام شده که نتايج در جدول 2 ثبت شده.
بحث : از پرونده هاي 100 نوزادي که در بين سالهاي 70 تا 74 در بيمارستان نمازي شيراز بستري شده اند 6/66 درصد ميکربهاي گرام منفي مثل کلبسيلا، انتروباکتر و اشرشياکلي بوده است. کلبسيلا و اشرشياکلي به عنوان جرم شايع بيمارستان پاناما (2) و کلبسيلا به عنوان شايع ترين جرم ميکربي بيمارستان امين اصفهان (4) گزارش شده است. گروه B استرپتوکوک که در مالزي (3) ديده شده در اين بررسي و بررسيهاي بيمارستاني امين (4) ديده نشده است.
عفونت نوزادان نارس و نوزاداني که در بيمارستان متولد شده اند بيشتر گرام منفي هاست که در مطالعات (2) اين موضوع به چشم مي خورد.
نشانه هاي بيماري بيشتر با مشکلات تنفسي و بي اشتهايي بوده است که در مطالعات (5) چنين يافته هايي گزارش شده است.
عفونت باکتري در نوزادان پسر، نوزادان نارس، نوزادان با وزن کم، نوزادان کمتر از يک هفته و نوزاداني که در بيمارستان متولد شده اند، بيشتر گزارش شده است که با بررسيهاي سال 62 بيمارستان امين، پاناما و ساير بررسيها (2 و 6 و 7) هماهنگي دارد.
20 نفر از اين نوزدان به علت زردي مراجعه و تعويض خون شده اند . علل شايع زردي علاوه بر نارسي ،ABO ، Rh ، خون مردگي ، G6.P.D و سپسيس هم مي باشد (8 و 9)
از 51 نفر کشت مايع نخاع انجام شده که 5 نفر کشت مثبت داشته اند، به نسبت 8/9 درصد از کل بيماران، در بررسي عفونت کلبسيلا در دهلي (5) 20 درصد بيماران مبتلا به مننژيت بوده اند.
سپتيسمي نوزادي يک بيماري شايع و جرم شايع آن در بخش نوزادان ميکربهاي گرام منفي مخصوصاً کلبسيلا و آنترولاکتر عفونت در نوزادان پسر، نارس ، نوزادان کمتر از يک هفته و نوزادان با وزن کم، نوزاداني که در بيمارستان متولد شده اند بيشتر بوده است. جهت کنترل عفونت و جلوگيري از مرگ و مير آنها، توجه همکاران محترم را به مجله دانشکده پزشکي اصفهان 34 صفحه 63-54 جلب مي نمايد.
دکتر ايرج حق شناس - با تشکر از خانم دکتر شهره فرح نيا که در جمع آوري اين آمار مرا ياري دادند.
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان فردوسی ، ساختمان رضا
تلفن : 32230407 - 031